Obejrzyj film

Obejrzyj uważnie poniższy film i postaraj się zapamiętać jak najwięcej informacji.

Posłuchaj klasyka

Doczytaj

Sceptyk (gr. σκεπτικός, skeptikós – badający, roztrząsający, szukający) – 1) zwolennik sceptycyzmu, czyli szkoły filozoficznej założonej w starożytnej Grecji przez Pirrona z Elidy (365/360–275/270 przed Chr.). Idee pirrońskie przejęli później głównie akademicy (kontynuatorzy Akademii Platona) oraz (mieszający różne kierunki filozoficzne) eklektycy rzymscy; idee te pod różnymi postaciami nieraz wracały w dziejach filozofii i są głoszone aż do dziś. Sceptycy starożytni wskazywali na różne tropy podważające możliwość lub wartość wiedzy ludzkiej. Ainesidemos (I w. przed Chr.) wymieniał ich dziesięć, a Agryppa Sceptyk (I/II w. po Chr.) – pięć: regres w nieskończoność, nieudowodnione założenie albo błędne koło (tzw. trylemat Agryppy), względność spostrzeżeń, niezgodność poglądów; 2) zwolennik poglądu w teorii poznania, według którego nie dysponujemy kryterium prawdy, a w konsekwencji nie możemy wiedzieć, że cokolwiek wiemy, lub po prostu zwolennik poglądu, że wiedza nie istnieje; 3) potocznie: niedowiarek, krytykant, człowiek wątpiący lub wstrzymujący się od sądu.

Dogmatyk (gr. δογματικός, dogmatikós – orzekający, twierdzący, nakazujący) – 1) według sceptyków starożytnych zwolennik dowolnej szkoły filozoficznej, która głosiła określoną doktrynę, zamiast wstrzymać się od sądu; 2) zwolennik poglądu w teorii poznania, według którego dysponujemy kryterium prawdy, a w konsekwencji możemy wiedzieć, że coś wiemy, lub po prostu zwolennik poglądu, że wiedza istnieje; 3) potocznie: człowiek nadmiernie przywiązany do swoich poglądów, twierdzący coś bez wystarczającego uzasadnienia.

Agryppa Sceptyk (ok. I–II w.) – filozof grecki ze szkoły sceptyckiej. Uważa się go za autora tzw. trylematu Agryppy, czyli argumentu pokazującego niemożliwość adekwatnego uzasadnienia twierdzeń. Każde uzasadnienie albo kończy się błędnym kołem, albo popada w nieskończony regres, albo przyjmuje arbitralny (niedowiedziony) punkt wyjścia. 

Pirron z Elidy (ok. 365–275 przed Chr.) – filozof grecki, twórca szkoły sceptyckiej, która obok stoicyzmu i epikureizmu była jedną z trzech najważniejszych szkół po śmierci Arystotelesa. Tak jak przedstawiciele innych szkół, za cel życia uważał szczęście, zaproponował jednak nowy sposób jego osiągnięcia. Sposób ten polega na zawieszeniu wszelkich sądów (twierdzeń). Kto bowiem zawiesza sąd, nie tylko unika błędu (gdyż dla każdego sądu można podać równosilne racje za nim i przeciw niemu), lecz także osiąga stan spokoju ducha (ataraksji). Powiada się, że poglądy Pirrona ukształtowały się pod wpływem spotkania z mędrcami i ascetami indyjskimi. Pirron poznał ich, towarzysząc Aleksandrowi Wielkiemu w wyprawie wojennej na Wschód.

Pofilozofuj

  1. Czy twierdząc: „Wiem, że nic nie wiem”, sceptyk zaprzeczyłby samemu sobie? Swoją odpowiedź uzasadnij na podstawie analizy powyższego twierdzenia. Pamiętaj, że można je rozumieć dosłownie (jak sceptycy) lub przenośnie (jak Sokrates) – jako wezwanie do krytycznego namysłu nad własną wiedzą. 
  2. Zastanów się nad swoimi przeżyciami psychicznymi (uczuciami, nastrojami, myślami, decyzjami, pragnieniami itp.) i odpowiedz na pytanie, czy możesz się mylić co do ich istnienia w Twojej psychice.

Quiz

Chcesz iść dalej? Sprawdź, czy udało Ci się uzyskać wystarczającą ilość mocy i czy możesz przejść do wyższego poziomu!

Dotarłeś już do ostatniego poziomu wtajemniczenia, poziomiu VIII . Gratulujemy! Jest to poziom Sceptyka. Czas na krytyczną refleksję i spojrzenie niejako z boku na to, czego do tej pory się nauczyłeś!

Zaznacz właściwe pola (uwaga, może być kilka poprawnych odpowiedzi!):

 

1. Jakie racje za sceptycyzmem podał Agryppa?

Please select 3 correct answers

Poprawnie! Niepoprawnie!

2. Na czym polega sceptycyzm probabilistyczny?

Poprawnie! Niepoprawnie!

3. Na czym polega sceptycyzm częściowy?

Poprawnie! Niepoprawnie!

Lekcja 8
Wracasz do początku.
Spróbuj jeszcze raz!
Moc heraklitejska
Twoja moc jest zmienna. Może nie warto poprzestać na takim wyniku?
Zgłębiłeś istotę tego odcinka i całego kursu !

 

 

W celu ponownego rozwiązania testu odśwież stronę (klawisz F5).